10 grudnia – Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka
10 grudnia 1948 roku to dzień, który zmienił historię praw człowieka. Wtedy to, podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ, uchwalono Powszechną Deklarację Praw Człowieka – dokument, który stał się kamieniem milowym w walce o godność i prawa każdego człowieka. Po okropnościach II wojny światowej świat potrzebował jasnego sygnału, że prawa i wolności jednostki muszą być szanowane wszędzie, bez względu na pochodzenie, kolor skóry, religię czy poglądy polityczne.
Dziś przypada 76. rocznica uchwalenia podczas zgromadzenia Ogólnego ONZ Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Deklaracja zaczyna się od słów:
„Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw”.
To zdanie przypomina o uniwersalnej prawdzie: niezależnie na jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu., wszyscy mamy jednakowe prawa do życia, wolności i bezpieczeństwa.
Deklaracja zawiera 30 artykułów, które odnoszą się do podstawowych praw, jakie przysługują każdemu człowiekowi. Oto kilka najważniejszych zasad:
1. Prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa (Artykuł 3). Każdy człowiek ma niezbywalne prawo do życia wolnego od przemocy, strachu i ucisku. To fundament ludzkiej godności.
2. Zakaz tortur, niewolnictwa i nieludzkiego traktowania (Artykuł 5). To przypomnienie, że każdy akt znęcania się nad drugim człowiekiem podważa sens człowieczeństwa.
3. Równość wobec prawa (Artykuł 7). Wszyscy powinni być traktowani jednakowo przez systemy prawne, bez dyskryminacji.
W tym roku przypada także 20. rocznica ustanowienia w Policji systemu ochrony praw człowieka. To ważna inicjatywa, która podkreśla znaczenie praw człowieka w codziennej pracy funkcjonariuszy. Od kilku lat sieć opiera się na członkach zespołów ds. ochrony praw człowieka. Z ich inspiracji powstało wiele programów i projektów edukacyjnych, profesjonalne publikacje, policyjne długoterminowe plany ochrony praw człowieka czy rozwiązania antymobbingowe i antydyskryminacyjne.
W komendach wojewódzkich Policji w całym kraju funkcjonują Pełnomocnicy d.s. Ochrony Praw Człowieka. Jest to również jedna z dodatkowych funkcji rzecznika dyscyplinarnego w Komendzie Powiatowej Policji w Wągrowcu. Jest to również sygnał i dowód na to, że Policja aktywnie dąży do podnoszenia standardów ochrony praw człowieka oraz budowania zaufania społecznego.
Dlaczego Światowy Dzień Praw Człowieka wciąż jest aktualny? Pomimo uchwalenia Deklaracji, prawa człowieka na świecie są nieustannie naruszane. Wojny, kryzysy migracyjne, prześladowania, nierówności społeczne – to wszystko pokazuje, że walka o godność i równość nadal trwa. Wciąż istnieją miejsca, gdzie podstawowe prawa, takie jak prawo do edukacji, wolności słowa czy sprawiedliwego procesu, są brutalnie łamane. Dzień Praw Człowieka to przypomnienie, że wolność, bezpieczeństwo i równość nie mogą być przywilejem wybranych. To zobowiązanie do troski o prawa nie tylko własne, ale i innych. Nasza solidarność, wrażliwość i aktywność mogą uczynić świat bardziej sprawiedliwym miejscem.
„Człowiek człowiekowi zgotował ten los” – niech te słowa będą dla nas przestrogą, byśmy nigdy nie dopuścili do tego, aby obojętność i nienawiść znów rządziły światem. Niech ten dzień będzie okazją do refleksji, ale też do działania. Bo prawa człowieka to nasze wspólne dziedzictwo i wspólna odpowiedzialność.
asp.Dominik Zieliński
