Dzień Babci i Dzień Dziadka – zadbajmy o ich bezpieczeństwo!
Są takie dwa piękne dni w roku, o których nie tyle warto, co trzeba pamiętać. Mowa o 21 i 22 stycznia. Wtedy swoje święto obchodzą polskie babcie i dziadkowie, którzy są równie ważni, jak rodzice. Wychowują nas od najmłodszych lat oraz przekazują niezbędną wiedzę, rozpieszczają i czytają bajki, przytulają i kochają bezgraniczną miłością. Odwdzięczmy się im i zadbajmy o ich bezpieczeństwo. Często nasze babcie i nasi dziadkowie padają ofiarami działania oszustów i manipulantów, jak i uchronić?
W kilku ostatnich latach seniorzy najczęściej padali ofiarami kradzieży, włamań i oszustw. Przestępcy wykorzystują łatwowierność i obniżony poziom czujności starszych i samotnych osób. Jednym z najczęściej popełnianych przestępstw na szkodę osób starszych jest oszustwo dokonywane metodami „na wnuczka” i „na policjanta”. Jest ono szczególnie dotkliwe, ponieważ bardzo często seniorzy w wyniku działania oszustów tracą oszczędności całego życia.
Oszuści uczą się wykorzystywać łatwowierność i brak czujności zwłaszcza starszych i samotnych osób. Oszuści grają na uczuciach osób starszych i potrafią nimi manipulować. Osoby starsze, samotne, emerytów, łatwiej jest przekonać do szkodliwych dla nich decyzji. Oszuści bazują na niewiedzy np. dotyczącej przepisów, albo używając pretekstów np.przegląd gazu, instalacji wodnej szukają sposobności, aby dostać się do mieszkania. Po wejściu do środka oszuści próbują odwrócić naszą uwagę i w tym czasie niepostrzeżenie zajrzeć do szafki w poszukiwaniu pieniędzy, biżuterii czy innych wartościowych przedmiotów. Tak też się stało tym razem.
Schemat działania sprawców dokonujących oszustw metodą „na wnuczka”.
Przestępca telefonuje do ofiary rozpoczynając rozmowę, nie przedstawia się, w zależności od głosu mówi babciu/dziadku, ciociu/wujku „To ja. Nie poznajesz mnie”. Tak ukierunkowuje ofiarę, żeby ta sama podała mu imię osoby dla siebie bliskiej. Tym samym podświadomie utwierdza ją w przekonaniu, że rozmawia z wnuczkiem. W trakcie rozmowy wmawia, że znalazł się w bardzo trudnej sytuacji życiowej np. spowodował wypadek i musi zapłacić, żeby uniknąć kary lub też ma niepowtarzalną okazję zarobienia dużych pieniędzy np. zakup samochodu po okazyjnej cenie. Legend jest wiele. Celem działania jest przekonanie rozmówcy o konieczności natychmiastowej pomocy. Następnie stara się ustalić ile oszczędności ma babcia, w domu czy w banku. Jeżeli jest to zadowalająca dla niego kwota prosi o spakowanie pieniędzy. Natomiast, jeżeli kwota jest niewystarczająca wysyła ją po pieniądze np. do bankomatu, znajomych, sąsiadów lub banku. Jeżeli rozmówca posiada duże oszczędności w banku namawia do ich wypłacenia. Oszust prosi o przygotowanie gotówki lub przelanie pieniędzy na wskazane konto bankowe. Zazwyczaj są to konta firm zajmujących się szybkimi międzynarodowymi transferami gotówki. W przypadku odbioru gotówki przysyła „zaufaną osobę” argumentując to brakiem możliwości osobistego odbioru.
Schemat działania sprawców dokonujących oszustw metodą „na policjanta”.
Sposób działania sprawców jest taki sam jak w przypadku metody na wnuczka z tym, że jeszcze w trakcie pierwszego połączenia rozmowa nagle zostaje przerwana lub też zaraz po jej zakończeniu, do pokrzywdzonej/go dzwoni osoba podająca się za policjanta lub funkcjonariusza CBŚP i mówi, że wie o wcześniejszym telefonie i że Policja właśnie prowadzi działania/akcję/operację mającą na celu zatrzymanie sprawców, którzy przed chwilą dzwonili. Prosi o przekazanie im pieniędzy. Jednocześnie zapewnia, że wszystko jest kontrolowane przez Policję. Namawia seniora do współpracy argumentując to zatrzymaniem przestępców i uniknięciem przez innych potencjalnych pokrzywdzonych życiowego dramatu. Przekazując pieniądze osoba pokrzywdzona widzi je po raz ostatni.
Kolejną metodą działania sprawców jest metoda „na gazownika”, „pracownika pomocy społecznej” itp. Sprawcy podszywając się pod pracowników różnych urzędów obdarzani są zaufaniem i wpuszczani do domu/mieszkania. Gdy już dostana się do mieszkania czasem symulują złe samopoczucie i proszą o szklankę wody, a czasem przyniesienie dokumentów, długopisu żeby można było wypełnić dokumenty o np. dopłatę. W tym czasie sami wchodzą do pomieszczenia z oszczędnościami i dokonują kradzieży. Jeżeli sprawcy działają we dwoje, jedno z nich absorbuje seniora, a drugie pod pozorem udania się do toalety plądruje mieszkanie zabierając gotówkę i biżuterię.
Pamiętaj, jeśli masz babcię, dziadka bądź ich wiernym pomocnikiem i pomagaj w sytuacjach, które częstokroć wymagają szybkiej lecz rozsądnej decyzji. Rozmawiaj z dziadkiem i babcią o zagrożeniach jakie mogą ich spotkać w codziennym życiu i o sposobach jakie mogą ich ustrzec przed problemami. Przestrzegaj, żeby nigdy nie wpuszczali osób nieznajomych do domu.
♦ Porady dla seniorów, aby nie stać się ofiarą przestępstwa lub wykroczenia:
-
bez zbędnej potrzeby nie nosić dużej kwoty pieniędzy przy sobie;
-
po wypłacie większej kwoty z bankomatu lub po dokonaniu transakcji bankowej warto poprosić zaufaną osobę, o odprowadzenie do domu;
-
bezwzględnie trzeba znać na pamięć swój numer PIN do karty bankomatowej. Nigdy nie zapisuj tego numeru na karteczce, przechowywanej obok karty;
-
nie pożyczaj pieniędzy osobom, które znane są tylko z widzenia lub deklarują, że chcą przekazać gotówkę twoim bliskim;
-
tam, gdzie panuje tłok w tramwaju, autobusie, w markecie na targu należy trzymać zawsze zapiętą torbę przed sobą,;
-
przebywając w szpitalu wartościowe rzeczy warto zdać do depozytu.
-
będąc u fryzjera, w parku, na cmentarzy, w sklepie nie zostawiaj toreb lub siatek, w których masz pieniądze i dokumenty bez nadzoru, nawet na chwilę;
-
wychodząc na zakupy należy mieć przygotowane drobne pieniądze, tak aby nie wyjmować
-
za każdym razem portfela;
-
nie należy wpuszczać do mieszkania nieznajomych;
-
nie należy przechowywać w domu dużej ilości gotówki;
-
nie należy otwierać drzwi, gdy tylko usłyszy się dzwonek. Najpierw sprawdź, kto stoi za drzwiami. Jeżeli nie znasz tej osoby rozmawiaj przez zamknięte drzwi. Pracownicy urzędów zwykle telefonicznie zapowiadają swoją wizytę, a inkasenci mogą wystawione rachunki za światło i gaz zostawić w skrzynce pocztowej, nie wchodząc do domu;
-
nie należy ufać nieznajomym i nie wpuszczać ich do klatki schodowej;
-
należy utrzymywać więzi z sąsiadami. Mogą służyć pomocą ludziom starszym mieszkającym w ich otoczeniu;
-
zawsze należy zamykać na zamek po przyjściu do domu drzwi wejściowe;
-
wychodząc z domu po zmroku zabierz ze sobą osobę towarzyszącą;
-
warto omijać tereny źle lub wcale nieoświetlone, szczególnie niebezpiecznymi miejscami są obrzeża miast, na których nie ma zabudowań.